Jan’s Pek-, Teer- en Oliehandel (2015)

Jaap Stuurman

De modelbaan is fictief gepland als een opslag van Vroege in Alblasserdam, gebaseerd op een soortgelijk terrein aan de Kade. Het terrein ligt op een buitendijks stuk land aan de rivier zodat er ook schepen kunnen laden en/of lossen. Het idee is iets met ongeveer de vorm van de opslag zoals het bedrijf aan de Kade had, maar voor een deel gemoderniseerd en kleiner dan op de Kade. Om historische redenen wil ik het toch Alblasserdams maken.

Luchtfoto van het terrein van Vroege in Alblasserdam, rond 1960:

Op de voorgrond is de dijk met een bushalte van de “Twee Provinciën” waar net een bus van lijn 16 naar Kinderdijk stopt. Aan de overkant bij de ingang staat een woonhuis van een van de werknemers van het bedrijf. Het gebeurde vaker dat bedrijven huizen hadden welke door hun werknemers gehuurd werden en als iemand dan naast het bedrijf woont, heeft het natuurlijk meer voordelen. Tegenwoordig zou dit niet meer worden toegestaan vanwege de risico's.

De ingang is gewoon een hek zonder enige fratsen of bijzonderheden, zoals zoveel bedrijven aan de dijk. Achter het huis staat een porta-cabin en twee opslagtanks, waarnaast een overslag station is om tankwagens te laden. De firma Vroege had ook een keten van benzinestations (Celtic) in het land en bevoorraadde deze met eigen tankwagens. Ook had het bedrijf een vloot tankschepen welke onder de naam “Leonidas” door heel Nederland en ook naar Duitsland voeren.

Aan de andere kant van de weg staat een loods met het opschrift Umea (naar een plaats waar vroeger de pek vandaan kwam). Uit deze loods komt af en toe een klein treintje met een paar platte lorries met vaten er op. Deze komt dan over een wissel in een kopspoor en gaat dan via hetzelfde wissel langs de loods door het gras verder.

Naast de loods Umea ligt een kustvaarder (in dit geval de chemicaliëntanker “Mare Aurum”) te laden of te lossen. Waarom een chemicaliëntanker? Ik heb jaren als werktuigkundige gevaren op dit soort schepen.

Achter de opslagtanks is nog een loods en zijn er nog verschillende kleinere tanks, zoals een oude tank van een vrachtwagen. Overal staan en liggen lege en volle vaten met producten, wat het geheel een rommelige indruk geeft. Maar als men de foto van de Kade goed bekijkt ziet men overal vaten staan en liggen.

Aan het eind van het terrein gaat het spoorlijntje naar links en verdwijnt achter de loods, waar een kruisingspoortje ligt, hier staat een (stoom)lokje met een klein brand blus treintje stand-by. Achter de spoorlijn ligt de rivier met een kleine steiger om verschillende schepen af te laten meren. Op de Kade was ook de aanlegplaats ’t Oude Hoofd waar passerende bootdiensten aanlegden. Op de wal staat nog een kraan waarmee het mogelijk is om evt. vaten in een schip over te laden. Deze wordt omgebouwd van de Faller kraan in de afbeelding hieronder:

Ik ben tot het idee gekomen om deze modelbaan te bouwen omdat een oom van mij vroeger op een tankwagen van Vroege gereden heeft. Hij is veel te jong overleden en daarom heb ik ter herinnering aan hem deze baan gebouwd. Zijn tankwagen, de drieassige DAF, staat natuurlijk op de baan. Hij bracht met deze wagen benzine door heel Zuid-Holland. Hier is een twee-assige versie:

En het model van de drieasser die waar mijn oom op door Zuid-Holland reed:

Plan en foto's: Jaap Stuurman, tenzij anders vermeld.

Hieronder nog extra foto's van het afgebouwde diorama.

Zwemmers en een visser langs de oever, kennelijk niet gestoord door de industrie achter hen:

De bus naar Kinderdijk van de busmaatschappij 'De Twee Provinciën':

De 'Mare Aurum' bezig met het lossen van olie:

Meer foto's